24 kwietnia 2024 r. w Warszawie odbyło się II spotkanie Użytkowników i Interesariuszy CAMS NCP. Zorganizowano je w trybie hybrydowym, aby umożliwić obecność na miejscu i wirtualnie.
Biorąc pod uwagę wnioski z pierwszego spotkania, drugie zostało podzielone na dwie części, z oddzielnymi sesjami dla naukowców i przedstawicieli administracji.
Powitanie
Dyrektor IOŚ – PIB, Krystian Szczepański, opisał szerokie zaangażowanie instytutu w badania jakości powietrza. W szczególności podkreślił zaangażowanie instytutu w ramach CAMS Regional Production Service (CAMS2_40) i modelowanie jakości powietrza w Polsce w ramach działań wspierających GIOŚ. Ponadto podkreślił kompleksowe podejście IOŚ – PIB, obejmujące nie tylko badania i modelowanie emisji, ale także działanie jako think tank w kwestiach jakości powietrza. Dodatkowo wskazał na rolę Instytutu w realizacji Krajowego Programu Współpracy CAMS.
Emilia Konopka, dyrektor Departamentu Jakości Powietrza w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, przedstawiła perspektywę rządu w zakresie zarządzania jakością powietrza i wyraziła uznanie dla wsparcia otrzymanego od Instytutu. Podkreśliła również potrzebę szerokiej współpracy pomiędzy instytucjami naukowymi i administracją.
Joanna Struzewska nakreśliła nowe wyzwania stojące przed środowiskiem zajmującym się jakością powietrza, związane z nowelizacją AAQD i Protokołu z Göteborga. Wyzwania te mogą być istotne dla dalszego rozwoju usług CAMS.
Ostatnie wystąpienie Karoliny Wądołowskiej z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w sesji wprowadzającej dotyczyło możliwości finansowania projektów w ramach programu LIFE.
Zaproszeni prelegenci
Oprócz zespołu projektowego CAMS NCP z Zakładu Modelowania Atmosfery i Klimatu oraz współpracującego Krajowego Centrum Zarządzania Emisjami, w spotkaniu wzięli udział przedstawiciele:
- Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Kraków (on-site)
- Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Geofizyki (on-line)
- Uniwersytetu Wrocławskiego, Zakładu Klimatologi i Ochrony Atmosfery (on-line)
- Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (on-site)
- Politechniki Warszawskiej (on-site)
- Europejskiego Centrum Czystego Powietrza (NGO), Warszawa (on-site)
Sesje tematyczne
Podczas drugiego spotkania użytkowników Usługi Monitoringu Atmosfery Copernicus omówiono różne zagadnienia związane z jakością powietrza i jej monitorowaniem.
Sesja dla naukowców – CAMS NCP – krajowy potencjał pracy zespołowej.
Maciej Jefimow (IOŚ – PIB – ZMAIK) przedstawił analizę wpływu pyłu saharyjskiego na powietrze w Polsce, podkreślając potrzebę ciągłej ewaluacji danych CAMS. Projekt CAMS NCP wykorzystuje innowacyjne podejście wykorzystujące sieci neuronowe. Prof. Krzysztof Markowicz (IG WF UW) przedstawił przegląd obserwacji epizodów transportu pyłu nad Polską w perspektywie długoterminowej, podkreślając aktualne wyzwania.
Joanna Strużewska (IOŚ – PIB – ZMAIK) i Marcin Żaczek (IEP-NRI-KOBIZE) omówili przydatność CAMS2_40 do prognozowania pyłu PM10 związanego z emisjami z pożarów, a także metodologię emisji z pożarów naturalnych wykorzystywaną do krajowego rejestru tych zdarzeń.
Paweł Durka (IEP-NRI-ZMAIK) i dr Łukasz Grewling (AMU) zaprezentowali systemy prognozowania pyłku roślin, zwracając uwagę na znaczenie analizy składu aerozoli dla identyfikacji alergenów.
Karol Przeździecki (IOŚ – PIB – ZMAiK) i dr Bożena Łapeta (IMGW) opisali wykorzystanie danych satelitarnych do monitorowania jakości powietrza i chemii atmosfery.
Karol Szymankiewicz (IEP-NRI-KOBIZE przedstawił podejścia do szacowania emisji atmosferycznych, podkreślając znaczenie szczegółowych wytycznych i narzędzi analizy danych (związanych z WP40).
Tymoteusz Sawiński (UWr) w imieniu ACRIS-POIR koordynowanego przez Anettę Drzewiecką-Osiadacz przedstawił informacje o aktualnym etapie rozwoju sieci Actrs w Polsce.
Joanna Struzewska (IEP-NRI-ZMAIK) i Katarzyna Maciejewska (PW) skupiły się na szczegółowym składzie chemicznym aerozoli – w oparciu o modelowanie i dostępne obserwacje w Polsce.
Karol Szymankiewicz (IEP-NRI-KOBIZE) i Łukasz Adamkiewicz (repreznetig NGO – ECCP) przedstawili koncepcję szczegółowego szacowania emisji z osiedla mieszkaniowego.
Grzegorz Jeleniewicz (IEP-NRI-ZMIAK) i dr Małgorzata Werner (UWR) omówili różne aspekty modelowania i pomiarów resuspensji pyłu w kontekście szacunków emisji i ich wpływu na jakość powietrza.
Grzegorz Jeleniewicz zaprezentował narzędzie online do przetwarzania danych emisyjnych, które pozwala na uzyskanie dokładniejszych danych poprzez uwzględnienie różnych źródeł emisji.
Spotkanie zakończyło się podsumowaniem i dyskusją na temat przedstawionych zagadnień i ich praktycznej implementacji.
Warsztaty dla przedstawicieli administracji
Program CAMS Policy został przedstawiony podczas pierwszej prezentacji dedykowanej przedstawicielom administracji. Szczegółowo omówiono usługi dostępne w ramach CAMS, wraz z ich zasadą działania, charakterystyką i funkcjonalnościami.
Następnie zaprezentowano narzędzie SHERPA, omówiono sposób jego wykorzystania, dostępność oraz podział na sektory centralne. Przedstawiono również różnice we wkładach źródłowych w zależności od narzędzia oraz analizę zalet i wad narzędzia w kontekście wspierania lokalnych Programów Ochrony Powietrza. Przedstawiono możliwości narzędzia, jego wykorzystanie i przeszacowanie oraz możliwość określenia wkładu sektorowego. Wspomniano o platformie sherpa.zmaik.pl. Omówiono różnice i podobieństwa serwisów SHERPA i CAMS Policy.
Kolejna prezentacja wyjaśniła szczegółowo koncepcję wkładu źródłowego zapewnianego przez różne typy modeli, ze szczególnym uwzględnieniem modeli zorientowanych na źródła. Wyjaśniono również rodzaje metod atrybucji źródła i interpretację atrybucji źródła, opisując ich kluczowe cechy i odpowiadając na potencjalnie trudne pytania podczas analizy.
Ponieważ jednym z celów projektu CAMS2_72PL jest opracowanie oceny wpływu na zdrowie opartej na CAMS, innym zaprezentowanym narzędziem było AirQ+, które oblicza wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie. Omówiono jego dostępność jako bezpłatnego programu i dedykowanych podręczników wyjaśniających jego konstrukcję. Przedstawiono możliwość rozbicia weryfikowalności na konkretne wskaźniki oraz różnice między narażeniem długoterminowym i krótkoterminowym. Podkreślono skuteczność narzędzia w próbkach o minimalnej populacji 100 000, przedstawiając praktyczne zastosowanie w oparciu o dane dla Warszawy.
Ponadto zaprezentowano projekty ReduCost i VALESOR w kontekście narażenia środowiskowego (w tym skutków zdrowotnych).
W kolejnym bloku, prowadzonym przez przedstawicieli administracji, omówiono program SYSLOP, przedstawiając jego opis, uwarunkowania, korzyści i działanie. Omówiono możliwości programu oraz możliwość jego wdrożenia w innych województwach w kontekście prognozy jakości powietrza.
Przedstawiciel KOBiZE zapoznał użytkowników z krajową inwentaryzacją bottorm-up Centralna Baza Emisji (CBE) i omówił jej założenia. Omówiono również potencjalne rozszerzenie funkcjonalności CBE dla innych użytkowników oraz zaprezentowano zastosowania pozyskanych danych.
Wnioski z drugiego spotkania użytkowników i interesariuszy
- Przedstawiciele administracji chcieliby kontynuować dialog poprzez organizację briefów on-line.
- Społeczność naukowa chciałaby zainicjować dyskusję na temat projektów badawczych, które zostaną zaproponowane do finansowania.
- Trzecie spotkanie użytkowników i interesariuszy zostanie zorganizowane wokół skutków zdrowotnych związanych z jakością powietrza
Fotorelacja
