Wieloletnia analiza pyłów PM10 i PM2.5 w Warszawie
Zespół badawczy Zakładu Modelowania Atmosfery i Klimatu IOŚ-PIB, w składzie Aleksandra Starzomska i Joanna Strużewska, opublikował artykuł naukowy: „Seasonal Variability and Trends of PM10 and PM2.5 Particulate Matter Pollution in Warsaw: A Multi-Year Analysis”. Publikacja ukazała się w czasopiśmie Environmental Protection and Natural Resources i przedstawia wyniki pogłębionych badań nad zanieczyszczeniem powietrza w Warszawie w latach 2016 – 2021.
Zakres badania
W pracy przeanalizowano zmienność sezonową oraz trendy stężeń pyłów PM10 i PM2.5, bazując na danych zebranych z kilku stacji monitoringu w Warszawie. Badania obejmowały m.in. stacje komunikacyjne (zlokalizowane przy ruchliwych arteriach) oraz stacje tła miejskiego i podmiejskiego, co pozwoliło na wszechstronną ocenę wpływu czynników takich jak ruch drogowy, sezon grzewczy oraz warunki atmosferyczne na jakość powietrza.
Metodologia
Autorzy zastosowali różne techniki analizy danych, w tym:
- Analizę statystyczną zmienności stężeń pyłów przy użyciu mediany oraz przedziałów międzykwartylowych (IQR), co pozwoliło na określenie sezonowych wzorców zanieczyszczeń.
- Test Manna-Kendalla, który umożliwił identyfikację długoterminowych trendów w danych.
- Analizę korelacji między stacjami pomiarowymi w celu oceny spójności wyników oraz współzależności źródeł emisji.
Najważniejsze wnioski
- Sezonowe wzorce zanieczyszczeń:
- Najwyższe stężenia pyłów PM10 i PM2.5 odnotowano w miesiącach zimowych (styczeń–marzec). Wynika to z intensywniejszego spalania paliw w sezonie grzewczym oraz ograniczonego rozpraszania zanieczyszczeń przy niskich temperaturach.
- Latem (czerwiec–sierpień) poziomy pyłów były znacznie niższe, często poniżej norm dopuszczalnych.
- Długoterminowe trendy:
- W latach 2016–2021 średnie roczne stężenia PM2.5 systematycznie spadały, szczególnie w 2020 roku, co mogło być efektem ograniczeń związanych z pandemią COVID-19.
- Stężenia PM10 pozostają wysokie w stacjach komunikacyjnych, z wieloma przekroczeniami norm.
- Wpływ pandemii COVID-19:
- Rok 2020 wyróżnia się niższymi stężeniami zanieczyszczeń, co jest przypisywane zmniejszeniu intensywności transportu oraz cieplejszym zimom.
- Różnice między lokalizacjami:
- Stacje zlokalizowane w pobliżu ruchliwych ulic odnotowują znacznie wyższe stężenia pyłów w porównaniu do stacji tła miejskiego.
Znaczenie pracy
Wyniki badań dostarczają kluczowych informacji na temat czynników wpływających na jakość powietrza w Warszawie. Szczególnie podkreślono znaczenie monitoringu oraz wdrażania środków ograniczających emisje w okresie grzewczym, takich jak:
- Promowanie ekologicznych źródeł ciepła,
- Zmniejszenie emisji z transportu poprzez rozwój komunikacji miejskiej i elektromobilności,
- Edukacja społeczna w zakresie ochrony środowiska.
Dostęp do publikacji
Artykuł jest dostępny do pobrania tutaj
Link do publikacji: https://sciendo.com/article/10.2478/oszn-2024-0004
Zapraszamy do zapoznania się z całością publikacji oraz współpracy w dalszych badaniach nad jakością powietrza!
